Tarixdə ilk dəfə planetin doğuluşu görüntüləndi
Alimlər ilk dəfə olaraq Günəş sistemimizdən kənarda böyüyən bir planetin görüntüsünü əldə ediblər. Fortunamag.az “Science daily”a istinadən xəbər verir ki, bu unikal kəşf Cili və Arizonadakı iri teleskopların köməyi ilə aparılıb.
Arizona Universitetinin astronomu Laird Kloz və Niderlandın Leiden Rəsədxanasının doktorantı Rişel van Kapellevenin rəhbərlik etdiyi qrup “MagAO-X” adlı güclü adaptiv optika sistemi vasitəsilə “WISPIT 2b” adlandırılan protoplaneti aşkar edib. Bu gənc planet çoxhalqalı qaz və toz diskinin qaranlıq boşluqlarından birində yerləşir və hidrogen qazının təsiri ilə parlaq şəkildə işıq saçır.
Uzun illərdir astronomlar ulduzların ətrafında planet əmələ gətirən disklərdə halqa-boşluq strukturları müşahidə edirdilər, lakin həmin boşluqlarda birbaşa protoplanet aşkarlamaq mümkün olmamışdı. Klozun sözlərinə görə, bu kəşf “böyük bir hadisədir”, çünki illərdir elm ictimaiyyəti bu qaranlıq halqaların səbəbinin protoplanetlər olub-olmamasını müzakirə edirdi.
Elm adamları hesab edir ki, 4,5 milyard il əvvəl Günəş sistemimiz də eyni prosesdən keçib: toz yığınlara çevrilib, qazları özünə çəkərək ilk planet rüşeymləri əmələ gətirib. Bu gün isə ən müasir teleskoplar həmin sirri yenidən açmaq üçün digər ulduz sistemlərinə baxmağa imkan yaradır.
Fortunamag.az
