Nigar Şıxlinskaya: İlk ali təhsilli azərbaycanlı qadın

Nigar xanım 1878-ci ildə Tiflisdə doğuldu. O, sadəcə ilk ali təhsilli azərbaycanlı qadın deyildi; o, həm də cəsarətin, mərhəmətin və bilikli bir qadının simvolu idi. Zaqafqaziya Qızlar İnstitutunu bitirərək rus, fransız, ərəb və fars dillərinə yiyələndi və hər yeni günü öyrənməyə, dünyanı anlamağa həsr etdi.

Fortunamag.az bildirir ki, onun həyatı könüllü mərhəmətin və şücaətin hekayəsidir. Birinci Dünya müharibəsi başlayanda Nigar xanım yaralı əsgərlərin ümidinə çevrildi. Qırmızı Xaç Cəmiyyətinin rəhbəri kimi o, təkcə tibbi yardım göstərmədi, həm də insanlara ümid verdi. Xəstəxanası xalq arasında “Şıxlinski xəstəxanası” kimi tanınırdı – bir məkan, bir sığınacaq, bir sevgi ocağı.

Nigar xanım yalnız şəfqət bacısı deyildi; o, həm də maarifçi, xeyriyyəçi və yazıçı idi. 1914-cü ildə qurulan Qadın Xeyriyyə Cəmiyyətinin sədri oldu, dul qadınların və yetim uşaqların hüquqlarını müdafiə etdi. Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin “Şəfqət xidməti”nin banisi olaraq insanlara qayğı və ümid gətirdi. Onun yazıları, məqalələri dilimizin təmizliyinə və milli sözlərin qorunmasına çağırış idi.

Sevgi onun həyatının ən incə xəttini təşkil edirdi. Nigar xanımın həyat yoldaşı general Əliağa Şıxlinski xatirələrində yazırdı: “Mənim hər şeyim onunla getdi. Ölüm tariximi sevimli Nigar xanımın vəfat günü ilə hesablayın.” Bu sevgi həm də ədəbiyyatda yaşadı; generalın şeirləri və Üzeyir Hacıbəyovun bəstələdiyi romanslar onların qəlbindəki məhəbbətin əbədi nişanəsi oldu.

Nigar xanımın şəxsi əşyaları — əl dəsmalı, zənbili, xına ləyəni, tibbi ləvazimatları AMEA Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyində qorunur. Bu əşyalar onun tarixdə qoyduğu izlərin canlı şahididir.

Nigar Şıxlinskaya yalnız bir şəfqət bacısı, xeyriyyəçi və maarifçi deyildi; o, həm də cəsarətli, bilikli və sevgi dolu bir qadın idi. Onun həyatı Azərbaycan qadınının gücünü, iradəsini və mərhəmətini simvolizə edir. O, tarixdə sadəcə bir ad deyil, əsl bir ilham mənbəyidir.

Material “İnnovativ Proqress və Ekologiya” Sosial-İqtisadi İnkişafa Dəstək İctimai Birliyinin “İnnovativ proqress və tarix” layihəsi çərçivəsində təqdim olunur.

Fortunamag.az